Galaktik Merkez GeV Fazlası: Samanyolu’nun Gizemli Gama Işınları

Samanyolu’nun merkezinden yayılan gizemli gama ışınları, gökbilimciler tarafından “Galaktik Merkez GeV Fazlası (GCE)” olarak adlandırılıyor. 2009’da NASA’nın Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu verilerinde keşfedilen bu parlaklık, evrendeki en yüksek enerjili ışık türlerinden biri olsa da kaynağı hâlâ kesin olarak belirlenemedi.

Yeni bir araştırmaya göre, bu gama ışını fazlası iki olası kaynaktan biriyle açıklanabilir:

• Karanlık madde parçacıklarının yok oluşu (WIMP’lerin çarpışması)
• Yaşamının son evresindeki, hızla dönen nötron yıldızları olan milisaniyelik pulsarlar

Almanya’daki Leibniz Astrofizik Enstitüsü’nden Moorits Mihkel Muru liderliğindeki ekip, süper bilgisayar simülasyonlarıyla Samanyolu’nun karanlık madde dağılımını modelledi.

“KUTULU” BİÇİM

Physical Review Letters dergisinde yayımlanan bulgular, galaksimizin karanlık madde halesinin mükemmel şekilde küresel değil, hafifçe yassılaşmış olabileceğini gösterdi. Bu da, karanlık madde kaynaklı gama ışınlarının tıpkı pulsarlardan gelen ışık gibi “kutulu” bir biçim oluşturabileceği anlamına geliyor.

Bu sonuç, GCE’nin şeklinin karanlık madde olasılığını dışlamadığını, hatta karanlık madde hipotezinin az da olsa avantajlı olabileceğini ortaya koyuyor.

Araştırmacılara göre, her iki senaryo da hala geçerli: GCE’nin bir kısmı milisaniyelik pulsarlardan, bir kısmı ise karanlık madde etkileşimlerinden kaynaklanıyor olabilir.

Johns Hopkins Üniversitesi’nden astrofizikçi Joseph Silk, bulguları “Karanlık madde evreni şekillendiriyor. Bu gama ışınları onun ilk gerçek izleri olabilir” ifadeleriyle yorumladı.

Bilim insanları, yakında devreye girecek Cherenkov Teleskop Dizisi ve Güney Geniş Alan Gama Işını Gözlemevi sayesinde bu gizemin aydınlatılabileceğini umuyor.