ASLIHAN ALTAY KARATAŞ/ANKARA- 7 Ekim’de Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın abluka altındaki Gazze Şeridi’nden İsrail’e yönelik “Aksa Tufanı Operasyonu” ile başlayan İsrail-Filistin çatışması daha da alevleniyor. Dünya ülkeleri özellikle sivil katliamına seyirci kalırken, Türkiye akan kanı durdurmak için zaman kaybetmeden harekete geçti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 9 Ekim’den bu yana diplomasi trafiğini sürdürürken, 14 devlet ve hükümet başkanıyla telefon görüşmesi gerçekleştirdi. İlk görüşmesini Malezya Başbakanı Enver İbrahim ile yapan Erdoğan, aynı gün başkanlık ettiği Kabine toplantısına aralar vererek diplomatik temaslarını sürdürdü. Erdoğan, İsrail-Filistin gerilimi gündemiyle 4 liderle görüştü.
Önce Filistin Devlet Başkanı Abbas ile konuşan Erdoğan, ardından Lübnan Başbakanı Necip Mikati ile görüştü. Daha sonra İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile telefon görüşmesi yapan Erdoğan, Herzog’a sağduyuyla hareket edilmesi gerektiğini ve sükunetin bir an evvel tesis edilmesinin tüm bölgenin selameti açısından büyük önem taşıdığını ifade etti. Kalıcı barışın sağlanması için Türkiye’nin gayretlerinin artarak süreceğini söyleyen Erdoğan, diplomasi trafiğine Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ile de devam etti. Kabineden sonra Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile görüşen Erdoğan, gerginliğin sonlandırılması için yapılabilecekleri değerlendirdi.
Gazze İsrail’in bombalamaları sonrası havadan böyle görüntülendi.
BARIŞÇIL ÇABALARA DESTEK
10 Ekim’de BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile görüşen Erdoğan, orantısız saldırıların durumu daha fazla çıkmaza sürükleyeceğini vurguladı, tarafların itidalle hareket ederek fevri adımlardan uzak durmalarının çok önemli olduğuna işaret etti.
Aynı gün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile de telefon görüşmesi yapan Erdoğan, İsrail ve Filistin arasındaki kaygı verici çatışmalı sürecin seyrini ve gerilimin yayılmasını önleyici tedbirleri değerlendirdi. 11 Ekim’de de Erdoğan, Ürdün Kralı 2. Abdullah, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile yaptığı görüşmelerde bölge ülkelerinin çatışmaların sona ermesi için yapıcı mesajlar vermesinin önemli olduğunu dile getirdi.
İKİ DEVLET TEMELLİ ÇÖZÜM
12 Ekim’de BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed Bin Zayed Al Nahyan ile görüşen Erdoğan, daha sonra dünyaya “Arabuluculuk ve gerilimi azaltmada Erdoğan önemli bir rol oynayabilir” mesajı veren Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile görüştü. 13 Ekim’de, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüşen Erdoğan, özellikle Batılı ülkelerin gerilimin dozunu azaltıcı adımlar atması gerektiğini söyledi. Uluslararası toplumun, sorunun kalıcı biçimde ortadan kalkması için Türkiye’nin iki devletli çözüm temelindeki önerilerine kulak vermesi gerektiğine işaret eden Erdoğan, samimiyetle yaklaşılması durumunda hem bölgeyi hem de dünyayı rahatlatacak bir çözümün bulunabileceğini kaydetti.
Dışişleri devrede
Çatışmaların başladığı 7 Ekim’de diplomasi trafiğini başlatan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, aynı gün Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed Al Thani, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Farhan, Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, Filistin Dışişleri Bakanı Riad Malki ve İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ile görüştü. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile iki kez görüşen Fidan, Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi, İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares, BAE Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zayed Al Nahyan, İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly ile telefonda konuştu. Fidan 13-14 Ekim’de Mısır’a kritik bir ziyaret gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı Sisi ile bir araya gelen Fidan Kahire’de Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt ile de görüştü. Fidan, dün de Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Malezya Dışişleri Bakanı Zambry Abdul Kadir ve Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lökke Rasmusen ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Fidan, ayrıca dün bir kez daha ABD Dışişleri Bakanı Blinken ile telefonla görüştü. Görüşmede, Filistin ve İsrail bağlamındaki son gelişmeler ve Gazze’deki insani durum ele alındı. İki bakan, bölgeye yaptıkları ziyaretlere ilişkin izlenimlerini paylaştılar.
